Oorsprong

Waar komt de hond eigenlijk vandaan? De meeste mensen zullen de wolf antwoorden en dit is waar. De wolf is de voorouder maar hoe is een wolf ooit veranderd in een hond? Dit is gebeurd door jaren evolutie en domesticatie. Hier een korte uitleg waar honden vandaan komen.

De wolf en de mens leefden vaak samen in het zelfde gebied en doordat de wolf ook een aasdier is zochten ze vaak nog eten tussen het afval van de mens. Zo werden zij aan elkaar geïntroduceerd. Toen de mens zag hoe goed de wolf kon jagen, besloten ze die kwaliteiten te benutten door samen te jagen. Ze leerde de wolf te delen en zo legde ze de beginselen van de hond.

Hoe het werkelijk gebeurd is en hoe ze de wolven getraind hebben is nog steeds onduidelijk maar dit is de meest logische theorie die er rond gaat.

Natuurlijk is een wolf niet hetzelfde als een hond en kan je een wolf ook nooit in huis houden. Hoe kan het dan dat die wolven honden werden? Het antwoord komt van een man genaamd Dmitry K. Belyaev. Hier een stukje van Wikipedia:

De geneticus Dmitry K. Belyaev begon in 1959 met een reeks vossen een domesticatie-experiment. In zijn instituut selecteerde hij vossen voor de volgende generatie enkel op tamheid. Ongeveer 5% van de mannelijke dieren en 20% van de vrouwelijke dieren mochten een volgende generatie stichten. 40 jaar en 45.000 vossen later, na 35 generaties van selectie op tamheid zijn de vossen uit dit experiment gedomesticeerd.

Ook doordat er geselecteerd werd op tamheid begonnen sommige vossen van de tamme generatie ook hun uiterlijk te veranderen. Ooit begonnen ze met witte vossen maar in sommige nesten zaten ook zwarte vossen, of grijze, of met alleen een grijze of zwarte staart. Ook dit is een doorbraak over hoe de verschillende rassen op de wereld zijn gekomen.

Ook met genetisch onderzoek is er gebleken dat alleen de wolf de voorouder is van de hond en zijn gen bijna niet verschilt met die van de hond. We kunnen er dus gerust van uitgaan dat je door te kijken naar wolven, veel kunt leren over honden. Maar is dat wel zo? Elke hond is anders en zal daardoor ook anders behandeld moeten worden. Wel kunnen we naar de wolf kijken voor de natuurlijke instincten die een hond heeft. Deze zijn namelijk hetzelfde. Een goed voorbeeld is voer verdedigen. Veel mensen denken dat zij als “alfa” altijd het voer van hun hond mogen afpakken, niets is minder waar. En het is ook logisch dat een hond zijn eten zal verdedigen, in de natuur is het namelijk zo, wat ik vind is van mij. En zelfs de alfa wolf mag het niet zomaar afpakken. Hier kom ik later nog op terug. Wel is het zo dat de hond veel eigen instincten heeft gekregen tijdens de evolutie. Daar leest u meer over in het volgende hoofdstuk.

Om mensen te helpen hun hond beter te begrijpen, geef ik een uitleg over wolven zodat het duidelijk word waarom een hond iets doet. Allereerst hoe leven wolven samen.

Zoals veel mensen wel weten hebben alle wolven een bepaalde rang hebben en dat de rangorde duidelijk is bij elke wolf. Geen enkele wolf wordt onderdrukt in een roedel, iedereen weet zijn plaats en er zijn weinig tot geen gevechten. Ieder leven is belangrijk voor de roedel omdat dat de roedel sterk maakt. Dus er wordt voor iedereen goed gezorgd.

De rangorde bij wolven

Er zijn in het verleden, en waarschijnlijk nog steeds wel twijfels geweest over de afstamming van de huishond. Men ging er vroeger vanuit dat de wolf, de coyote en de jakhals de voorouders waren van de hond. Tegenwoordig zijn de meeste wetenschappers het erover eens dat alleen de wolf de voorouder is van de huishond. De wolf, de jakhals en de coyote behoren wel tot hetzelfde geslacht. Wat de bouw en het gedrag van de hond betreft, komt die het meest overeen met die van de wolf. Paringen van de hond met de wolf brengen ook vrijwel altijd vruchtbare nakomelingen voor, terwijl dit met de coyote of met de jakhals zelden het geval is.

In het wild kruisen honden en coyotes niet met elkaar, en honden en jakhalzen zeer af en toe, maar honden en wolven wel. De Saarloos Wolfhond is zelfs een ras dat ontstaan is door het kruizen met een Duitse herdershondenteef en een wolvenreu. Toch is het niet helemaal uitgesloten dat andere wilde-hondachtigen, naast de wolf, toch ook invloed hebben gehad op de hond. Zoals men denkt dat bij de Basenji het geval is.

Een roedel bestaat meestal uit 8 tot 12 dieren met allemaal hun eigen rang

Alfa.

De leiders van een roedel zijn het alfa paar, maar ondanks wat veel mensen denken is het teefje de baas en niet de reu. De Alfa is makkelijk te herkennen door de gezichtstekening donkerder en duidelijker is. Deze werken als een duidelijke visuele afschrikking op leden van andere roedels, die hierdoor meteen hun status herkennen. Alfa's zijn niet altijd de grootste dieren van de roedel (meestal niet zelfs) maar ze hebben een doordringende blik en een koninklijke uitstraling. Ook heeft een dominante wolf een donkere ononderbroken lijn van zijn hals tot staart. Hoe forser en langer deze lijn hoe hoger de rang van de wolf.
Een alfa word onttroont als hij te oud is en er een jongere kandidaat is in de roedel die de leiding over neemt. Het alfa paar heeft ook de sterkste geur en laten dit ook goed ruiken door hun territorium te markeren. Niet alleen met urine maar ook door met hun kop langs bomen te schuren en door met hond voeten te krabben. Ook met huilen kan je de Alfa herkennen. Het alfa paar hebben de laagste huil maar de Alfa zijn niet altijd de eerste die beginnen. Wel nemen ze snel de controle over het gezang, willen ze dat de roedel door gaat met huilen dan laten ze een lange lage huil horen. Willen ze dat de roedel stopt dan laten ze een afgebroken gehuil horen, twee of drie keer achter elkaar.

Beta.

De tweede rang ten opzichte van het alfapaar zijn de beta's, die meestal ook een paar vormen als de aantallen het toelaten. De beta's hebben een disciplinaire positie binnen de groep. Beta's zijn makkelijk te herkennen omdat dit het meestal de grootste en brutaalste dieren in de roedel zijn. Ze vertrouwen op hun kracht voor het afdwingen van roedelregels, die zijn vastgelegd door het alfapaar. De rol van de beta's is ordehandhavers, waarmee ze potentieel gevaar van de alfa afleiden.
De tamelijk opvallende ruglijn is onderbroken, in tegenstelling tot de sterke en continue ruglijn van de alfa's.
De beta's zijn vocaal zeer laag van toon, niet zo laag als de alfa's maar lager dan de andere roedel leden. Ze huilen ongeveer drie tot vier keer langer dan de alfa's en geven de roep van de roedel kracht en continuïteit.

Lagere rangen.

Lager in rand dan de bèta's staat een groep wolven die wel als middenkader word aangeduid. Deze groep wolven word meestal aangevoerd door enkele dominantere wolven. De wolvin leert en straft de nog lager geplaatste wolvinnen en de wolf vervult dezelfde rol onder de reuen. Deze dieren ontvangen via de beta's informatie van het alfapaar. In grote roedels met tot vijftien wolven is deze communicatielijn van groot belang. Zonder dat zou het alfapaar geen controle kunnen houden.
De hoofdtaak van wolven uit het middenkader is de illusie te creëren dat de roedel uit meer wolven bestaat dan in werkelijkheid het geval is.
Wolven in het middenkader zijn van nature wantrouwig en ze zijn zich steeds sterk bewust van iets nieuws en onbekends. De alfa- en betawolven vertrouwen op ze om bij gevaar alarm te slaan.

De Omegawolf word vaak bestempeld als de 'assepoesterwolf', omdat word verondersteld dat hij een lage status heeft en slecht word behandeld. Zo word de omega bij het eten vaneen karkas herhaaldelijk weggejaagd. Een mogelijke verklaring voor dat gedrag is dat het hogergeplaatste dieren in staat stelt van positie te verwisselen. Dat verzekert ze van de voor rang voorgeschreven prooidelen en van de juiste hoeveelheid voedsel. Hongerige wolven zouden elkaar ernstig kunnen verwonden zonder de afleiding die de omega geeft. Als de andere wolven hebben gegeten, wordt de omega beloond met wat voedsel van hoge kwaliteit dat speciaal voor hem is bewaard door de betawolf. Het is dus waarschijnlijk dat, ondanks de schijn, de omega een specialist van hoge rang is, die binnen de roedel wordt gewaardeerd.
Het gehuil van de omega is het meest klankrijke in de roedel en omvat zowel hoge als lage tonen. Door harmonie toe te voegen aan het gezamenlijke huilen helpt hij de roedel te kalmeren als die zich moet verdedigen.

Van een wolf word verwacht dat hij zijn snuit wegdraait als een dominanter lid van de roedel naderbij komt. Als hij dat niet doet, zal de dominante wolf uiteindelijk met eenbeet richting de hals of snuit respect afdwingen.
De kleuren van de middenkader wolven zijn neutraal, zodat ze gemakkelijk van rang kunnen veranderen als dat nodig blijkt. mocht een bepaalde wolf sterven, moeten ze misschien diens hogere of specialistische positie innemen.

Andere specialisten (de omega is er 1)

De roedel heeft nog 2 specialisten naast de omega. De jagers en de babysitters.
Jagers zijn vaak wolvinnen omdat ze 20-25 procent kleiner zijn dan reuen, waardoor ze vaak sneller en wendbaarder zijn. dat geeft ze meer kans de prooi te grijpen of de ontsnappingsroute van het vluchtende wild te blokkeren. Toch zijn ook de wolven nodig vanwege hun kracht, vooral als er op grote prooi, zoals bizons, wordt gejaagd. De jagende wolvin kan de beoogde prooi van de kudde scheiden en afmatten, maar ze heeft de hulp van een jagende wolf nodig om et dier neer te halen.
babysitters zijn gespecialiseerde wolvinnen en wolven die door de alfawolvin zijn uitgezocht om voor haar welpen te zorgen en ze op te voeden zodra ze gespeend worden. Daardoor kan de alfawolvin haar taken als leider van de roedel weer opnemen.

Hoe vreemd het ook mag klinken, de hond ziet de mensenfamilie ook als zijn roedel, waarbij er eentje de roedelleider is. Door met andere dieren in het roedel te vechten of door imponeergedrag kan een wolf hoger in rang proberen te komen, of zelfs het leiderschap proberen over te nemen. Daarom is het voor de mens ook belangrijk om op de goede manier te laten zien dat hij de baas is, want als de hond gaat denken dat hij de leider is kan dit tot gevaarlijke situaties leiden.

Dit is een goed stuk over de rangorde in een roedel. Herkent iemand zijn hond ergens in?
Ik hoop dat jullie wat geleerd hebben.

Bron: Gerdine van 't Hoff

Honden communiceren met elkaar door middel van lichaamstaal. Dit gaat van duidelijke signalen, zoals tanden ontbloten, tot subtiele signalen als de blik afwenden. Het belangrijkste communicatiemiddel van de hond is zijn lijf.

Honden kunnen niet praten. Dat is geen flauwe opmerking, maar een belangrijk vertrekpunt als we het hebben over de communicatie tussen honden. Omdat ze niet kunnen praten moeten zij dus op een andere manier met elkaar communiceren. Honden gebruiken voor de communicatie hun lichaam. Ze gebruiken vooral lichaamsdelen zoals oren en staart, maar ook het lichaam in z'n geheel. In mindere mate gebruiken ze geluiden zoals blaffen, janken, piepen en grommen.

Honden zijn erg gevoelig voor lichaamstaal. Subtiele signalen in een (naderend) contact kunnen een grote en waardevolle boodschap zijn. Het tonen van de flank, het wegkijken of het in een boog naderen zijn daar voorbeelden van.

Herken lichaamstaal hond
Voor jou als (toekomstig) hondeneigenaar is het belangrijk te weten hoe de lichaamstaal van een hond als communicatiemiddel fungeert. Als je de signalen van een hond goed kan interpreteren, kun je hem beter begeleiden. Bovendien zul je veel meer plezier hebben van je hond wanneer je hem begrijpt.

Ook ben je in staat de communicatie tussen honden onderling te volgen en te begrijpen. Dit maakt dat je beter kunt inschatten hoe een contact tussen honden zal verlopen. Je herkent onderdanigheidsignalen of merkt dat de rustig dominante houding van de andere hond geen voorbode is van een conflict. Kennis van de hondentaal kan er op deze manier toe leiden dat je een contact tussen je hond en een vreemde hond niet (meer) eng of spannend vindt.

Omdat kennis van de hondentaal zo belangrijk is, is het zeker aan te raden je er in te verdiepen

Hondentaal, niet alleen via 'gesproken taal' maar nog veel meer via 'lichaamstaal'.
Wil je je hond begrijpen zal je je hond toch enig zins moeten kunnen verstaan, dat lukt de meeste mensen niet zomaar daar moet je wat moeite voor doen.
Boeken over lezen of op cursus met je hond.
Hoewel het mij vaak tegen valt hoeveel theorie mensen op hun hondenschool krijgen.
Ik vraag me dan vaak af zijn die intructeurs bang om mensen dingen bij te brengen, bang dat ze overbodig worden,nemen ze er de tijd niet voor, vinden ze het aanleren van trukjes voldoende  of zouden ze de kennis niet in huis hebben?

Als je je hond niet begrijpt, niet weet wat een houding, gedrag of geluid inhoudt en je toch je hond commando's geeft, ben je naar mijn mening maar wat aan het frobbelen (soms met wonderlijk goede resultaten, maar frobbelen blijft het!).

Deze mensen roepen dan' Pas op ik heb een dominante hond!' Dan denk ik lieve meneer of mevrouw ik ben zelden of nooit een hond tegen gekomen die alleen maar dominant is.
Als dat het geval is word hij of zij namelijk niet oud, een hond die altijd dominant is is namelijk niet te trainen, die accepteert namelijk geen leiderschap van zijn baas.
Gelukkig zijn de meeste honden in sommige gevallen of situaties dominant en in andere helemaal niet.
Vaker nog is een hond dominant uit gebrek aan leiderschap van zijn baas. Da's jammer, onnodig ook.

Dat leiderschap bereik je niet door slaan of schoppen, respect schop je er niet in angst wel.
Een goede leider is duidelijk, rechtvaardig, beslist (doet niet aan medezeggenschapsraden, althans niet in de hondenwereld), laat op een rustige manier blijken dat hij het voor het zeggen heeft.
Daar zijn een aantal zo gehete dominantie regels voor.
Die kun je gebruiken om duidelijk te maken aan je hond wie er
de baas is.
Zonder direct de confrontatie aan te gaan, want dat kan in sommige gevallen op een knokpartij tussen hond en baas uitdraaien.
Daar zit niemand echt op te wachten.

Een van die dominantie regels is bijvoorbeeld:
De hoogste in rang negeert de lagere.
Een regel die je als baas rustig een tijdje kan toe passen en met negeren bedoel ik ook ECHT negeren, niet aan kijken, aanhalen of tegen hem praten.
De meeste honden zijn hier meesterlijk in, denk eens aan de hond die 'oostindies doof' is of gewoon wegloopt als de baas iets van hem wil. Hou dit negeren eens een weekje vol, het lijkt simpel maar in praktijk valt het best tegen! Toch heb je na 1 weekje vaak een heel andere hond, die met plezier iets voor je doet.

Een andere regel.
Let eens op hoevaak je hond iets 'gratis' krijgt.
Zomaar een koekje, een aai, zijn natje en droogje, een knuffel noem maar op.
Gewoon omdat ie zo lief is.
Lekker makkelijk! Maar als u elke maand zomaar 10.000 kreeg, ging u dan nog werken???? Ach waarschijnlijk wel voor de lol, een paar uurtjes. Dat is nu net wat de meeste honden ook doen, soms luistert hij wel en vaak ook niet.
Laat hem eens wat doen voor zijn 'beloning' zitten, hierkomen, een stukje volgen etc.
Je hond vindt het prachtig mits je de juiste beloning voor jou hond of dat moment weet te vinden.
Zo word het leven van je hond ook spannender, niets is saaier dan het voorspelbare koekje bij de thee.

Maar goed hoe zat het ook al weer met dominant of onderdanig?
Angstig of agressief?
Stress-signalen???????

Veel bazen denken kan mij dat nou schelen hij moet gewoon doen wat ik zeg, punt uit.
Lieve baas, koop dan de volgende keer zo'n aibo robothondje, kost een paar cent maar dan heb je een hond die altijd doet wat je wil en zelfs een uitknop heeft.
Hondenbazen die meer over honden willen weten lees nog even verder.

Een hond of mens kan niet in zijn eentje communiceren, hij is dus altijd dominant of onderdanig ten op zichte van die andere hond (of mens).
De afdelingschef is de baas (dominant) over zijn secretaresse maar ondergeschikt (onderdanig) aan de directeur.
Een en de zelfde persoon/hond kan dus eigenlijk nooit alleen maar onderdanig of dominant zijn, er is altijd wel iemand dominanter of onderdaniger.
Het kan ook per situatie wisselen.
Bijvoorbeeld de directeur in het voorbeeld van net krijgt tennisles van de afdelingssecretaresse, die is op dat moment dus de baas. Met honden is het net zo.

Bron:Yvette van Veldhuijsen voor www.hondenvrienden.nl